Chcąc wypłacić zysk wypracowany przez spółkę osobową, wspólnik może dokonać tego w formie pieniężnej lub niepieniężnej. Obie metody przekładają się na zasadnicze różnice w opodatkowaniu czynności podatkiem dochodowym po stronie wspólnika.  

 

Wypłata zysku w formie pieniężnej

​

Wypłata w formie pieniężnej zysku wypracowanego przez spółkę niebędącą osobą prawną jest u wspólników tej spółki (osób fizycznych) neutralna podatkowo. Wynika to z faktu, że zysk stanowi odzwierciedlenie dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej prowadzonej w formie takiej spółki. Natomiast ze względu na to, że podatnikami podatku dochodowego są wspólnicy spółki niebędącej osobą prawną, to już w trakcie roku podatkowego opłacają oni podatek (zaliczki) od dochodu związanego z działalnością spółki (por. np. interpretacja indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 27.04.2016 r., nr ILPB1/4511-1-230/16-2/AN; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18.05.2015 r., IBPBI/1/4511-204/15/KB).

 

Wypłata zysku w formie niepieniężnej – przeniesienie własności nieruchomości

 

W dotychczasowym stanie prawnym Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) prezentował stanowisko, że przeniesienie własności nieruchomości stanowiącej majątek spółki, na jej wspólnika, celem uregulowania zobowiązania spółki do wypłaty wspólnikowi jego udziału w zysku nie prowadzi do powstania u wspólników spółki komandytowej przychodu z działalności gospodarczej i jest obojętna podatkowo (tak np. wyrok NSA z dnia 26.10.2017 r., II FSK 2622/15). Sytuacja uległa zmianie od 01.01.2015 r., tj. od wejścia w życie nowelizacji ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych (dalej: "UPDOF"), która wprowadziła do UPDOF przepisy art. 14 ust 2e i 2f. Wskazuje się, że obecnie świadczenie rzeczowe dokonywane ze spółki osobowej w miejsce wypłaty zysku w pieniądzu na rzecz jej wspólnika stanowi przychód z działalności gospodarczej, o którym stanowi art. 14 ust. 2 pkt 1 UPDOF. 

 

Jak wskazuje NSA „artykuł 14 ust. 2e i ust. 2f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są przepisami o charakterze szczególnym, które wiążą powstanie przychodu nie z przysporzeniem w majątku podatnika, lecz z wykonaniem przez niego świadczenia niepieniężnego, nawet gdyby takie rozwiązanie nie było w pełni zgodne z wypracowanym dotychczas systemowym ujęciem pojęcia przychodu, to wobec jednoznacznej treści art. 14 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może prowadzić do zanegowania zastosowania tego przepisu w sytuacji w nim określonej. Wydanie bowiem rzeczy, pozbycie się jej - co do zasady nie może być uznane za przychód u tego, kto rzecz wydał. Tylko w bardzo specyficznej sytuacji - takiej między innymi, o jakiej mowa w art. 14 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wydanie rzeczy może rodzić przychód po stronie wydającego. Jest to jednak sytuacja wyjątkowa i może mieć miejsce w ściśle określonym w ustawie przypadku” (wyrok NSA z dnia 20.02.2020 r., II FSK 775/18). W wyroku z dnia 16.07.2019 r. (II FSK 2599/17) NSA wskazuje:  "Dokonując wykładni wchodzących w rachubę przepisów prawa nie można zgodzić się ze stanowiskiem strony skarżącej, że w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. świadczenie rzeczowe dokonywane ze spółki osobowej w miejsce wypłaty zysku w pieniądzu na rzecz jej wspólnika nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, o którym stanowi art. 14 ust. 2 pkt 1 PDoFizU. Kluczowe znaczenie dla rekonstrukcji normy prawnej mają zapisy art. 14 ust. 2e w zw. z ust. 2f PDoFizU.(…)W aktualnym stanie prawnym wykonanie zobowiązania bądź części zobowiązania spółki osobowej poprzez datio in solutum powoduje wystąpienie przychodu po stronie spółki, czyli w efekcie po stronie jej wspólników..(…)

W konsekwencji należy przyjąć, że przepisy art. 14 ust. 2e w zw. z ust. 2f PDoFizU mają charakter szczególny, który wiąże powstanie przychodu, nie z przysporzeniem w majątku podatnika, lecz z wykonaniem przez niego świadczenia niepieniężnego." Powyższe potwierdzają też interpretacje podatkowe, np. interpretacja indywidualna z dnia 07.12.2018 r., S-ILPB1/4511-1-288/15/18-S/AA. 

 

W imieniu Kancelarii Prawnej LBC informację prawną sporządziła:
Aleksandra Wałpuska – radca prawny
a.walpuska@kancelaria-lbc.pl

 

Stan prawny: październik 2020 r.

​

Zastrzeżenia prawne: Treść niniejszego materiału ma wyłącznie charakter informacyjny i nie może być traktowana jako porada prawna. Zawarte w materiale treści mogą nie wyczerpywać w pełni problemów lub zagadnień prawnych związanych z omawianymi przepisami, orzeczeniami, interpretacjami, itp. Każda sprawa wymagająca wiedzy prawniczej ma swój indywidualny wymiar, co uzasadnia jej indywidualną analizę. Zaleca się uprzednią konsultację konkretnej sprawy z radcą prawnym, adwokatem lub innym wykwalifikowanym prawnikiem. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi, prosimy o kontakt z Kancelarią.