W dniu 01 stycznia 2021 roku wejdzie w życie nowelizacja przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz.U. 1964 Nr 16, poz. 93 z późn. zm.; dalej: "k.c.") oraz ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014 r. poz. 827 z późn. zm.; dalej: "Ustawa o prawach konsumenta"), wskutek której osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w określonych przypadkach zyskają nowe przywileje i ochronę konsumencką. Co istotne, definicja konsumenta zawarta w art. 22(1) k.c. pozostanie niezmieniona. Wprowadzane przepisy przewidują natomiast, że w pewnych sytuacjach do niektórych przedsiębiorców będą mieć zastosowanie przepisy przewidziane wyłącznie dla konsumentów.

 

Nowelizacja wprowadza do przepisów nową grupę podmiotów, do której zaliczana będzie osoba  fizyczna zawierająca umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Zmiana ma na celu objęcie ochroną tzw. drobnych, jednoosobowych przedsiębiorców (nie dotyczy spółek handlowych i osobowych), jednak kryteria wyróżnienia takiego podmiotu są niejednoznaczne i w praktyce mogą powodować różnego rodzaju wątpliwości interpretacyjne. W każdym przypadku konieczne będzie ustalenia czy dla danej osoby umowa ma charakter zawodowy czy też nie. W tym celu można posłużyć się w szczególności kodami PKD wskazanymi w CEIDG danej osoby.

 

W praktyce będziemy mieć do czynienia z trzema kategoriami podmiotów, z którymi będzie można zawrzeć umowę: konsumentami, przedsiębiorcami oraz osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą zawierającymi umowę nieposiadającą zawodowego charakteru, których możemy nazwać też przedsiębiorcami indywidualnymi lub przedsiębiorcami na prawach konsumenta.

 

Nowelizacja przewiduje przyznanie ochrony przedsiębiorcom indywidualnym w trzech zasadniczych obszarach:

 

1. Klauzule niedozwolone

 

Przepis art. 385(5) k.c. obowiązujący od dnia 01 stycznia 2021 r. rozszerza na tę grupę podmiotów przepisy dotyczące tzw. klauzul abuzywnych zawarte w zawarte w art. 385(1)-(3) k.c. Oznacza to, że "jednoosobowi przedsiębiorcy" będą mogli korzystać z ochrony związanej z zamieszczaniem w umowach klauzul niedozwolonych, która dotychczas zastrzeżona była wyłącznie dla konsumentów.

 

2. Rękojmia za wady

 

Zgodnie z nowelizacją, przepisy zawarte w k.c. w zakresie rękojmi za wady fizyczne i prawne, stosowane dotychczas wyłącznie do konsumentów, co do zasady będą miały również zastosowanie do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego. Do "jednoosobowych przedsiębiorców" nie będzie miał jednak zastosowania przepis art. 558 § 1 k.c. ograniczający możliwość rozszerzenia, ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi.

 

3. Prawo odstąpienia od umowy

 

Nowelizacja przewiduje, że przepisy dotyczące prawa do odstąpienia od umowy zawarte w Rozdziale 4 Ustawy o prawach konsumenta będą miały zastosowanie również do "jednoosobowych przedsiębiorców". Oznacza to w szczególności, że takie osoby w sytuacji zawarcia umowy na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa będą mogły w terminie 14 dni odstąpić od umowy bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów.

 

Jak wynika z powyższego, nowelizacja wprowadza znaczące zmiany, do których będą musieli dostosować się wszyscy przedsiębiorcy, w szczególności sprzedawcy prowadzący sprzedaż elektroniczną. Konieczne jest m.in. odpowiednie dostosowanie wzorców umów i regulaminów sklepów internetowych, zadbanie o zachowanie obowiązków informacyjnych, np. w zakresie prawa do odstąpienia od umowy, jak również przemyślenie i wypracowanie zasad oraz procedur, w oparciu o które weryfikowany będzie status osoby dokonującej transakcji w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. 

 

 

 

W imieniu Kancelarii Prawnej LBC informację prawną sporządziła:
Aleksandra Wałpuska – radca prawny
a.walpuska@kancelaria-lbc.pl

 

Stan prawny: grudzień 2020 r.

​

Zastrzeżenia prawne: Treść niniejszego materiału ma wyłącznie charakter informacyjny i nie może być traktowana jako porada prawna. Zawarte w materiale treści mogą nie wyczerpywać w pełni problemów lub zagadnień prawnych związanych z omawianymi przepisami, orzeczeniami, interpretacjami, itp. Każda sprawa wymagająca wiedzy prawniczej ma swój indywidualny wymiar, co uzasadnia jej indywidualną analizę. Zaleca się uprzednią konsultację konkretnej sprawy z radcą prawnym, adwokatem lub innym wykwalifikowanym prawnikiem. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi, prosimy o kontakt z Kancelarią.